مرغک دستگاه تراش چیست؟
مرغک دستگاه تراش ابزاری است که برای نگهداری و تثبیت قطعه کار در حین تراشکاری به کار میرود. این ابزار از انحراف یا لرزش قطعه، بهویژه در کارهای طولانی، جلوگیری میکند. مرغکها به دو نوع اصلی تقسیم میشوند: مرغک ثابت که بدون چرخش است و برای دقت بالا استفاده میشود، و مرغک متحرک که دارای بلبرینگ است و همراه با قطعه کار میچرخد، مناسب برای سرعتهای بالا و کاهش اصطکاک است. استفاده از مرغک به افزایش دقت و کیفیت در تراشکاری کمک میکند. در ادامه مطلب درباره انواع مرغک دستگاه تراش بیشتر خواهیم گفت.
انواع مرغک دستگاه تراش
مرغک یکی از اجزای مهم در دستگاه تراش است که برای نگهداری و حمایت از قطعه کار در حین تراشکاری استفاده میشود. این ابزار به دو دسته کلی تقسیم میشوند: مرغک ثابت و مرغک متحرک.
۱. مرغک ثابت (Dead Center)
مرغک ثابت در انتهای سمت راست دستگاه تراش نصب میشود و به قطعه کار اجازه میدهد که حول محور خود بچرخد. این نوع مرغک خود چرخشی ندارد و به عنوان یک نقطه محوری عمل میکند. مرغک ثابت معمولاً از جنس فولاد سخت شده ساخته میشود و در مواردی که نیاز به دقت بسیار بالا داریم استفاده میشود. از جمله مزایای این نوع مرغک، میتوان به استحکام و دقت بالای آن اشاره کرد. با این حال، به دلیل عدم چرخش، ممکن است در سرعتهای بالا تولید حرارت کند که به قطعه کار یا خود مرغک آسیب بزند.
۲. مرغک متحرک (Live Center)
مرغک متحرک بر خلاف مرغک ثابت، دارای بلبرینگ است که باعث میشود به همراه قطعه کار بچرخد. این نوع مرغک معمولاً در سرعتهای بالاتر و در مواقعی که نیاز به کاهش سایش و حرارت داریم، استفاده میشود. مرغک متحرک نیز مانند مرغک ثابت از جنس فولاد سخت شده است، اما به دلیل وجود بلبرینگ، نیروی اصطکاک کمتر و عمر مفید بیشتری دارد. این نوع مرغک بیشتر در کارهای تولیدی و صنعتی که نیاز به سرعت بالا و دقت مناسب دارند، استفاده میشود.
۳. مرغک نیمهثابت (Half Center)
مرغک نیمهثابت یک نوع ترکیبی از مرغک ثابت و متحرک است. این نوع مرغک معمولاً یک طرف آن ثابت و طرف دیگر متحرک است. این ویژگی باعث میشود که هم از مزایای مرغک ثابت و هم متحرک بهرهمند شویم. مرغک نیمهثابت بیشتر در مواردی که قطعه کار باید در یک سمت تحت فشار باشد و در سمت دیگر آزادتر حرکت کند، استفاده میشود.
۴. مرغک فنردار (Spring Loaded Center)
این نوع مرغک دارای فنر داخلی است که به آن اجازه میدهد تا با قطعه کار در تماس باشد اما به طور خودکار فشار را تنظیم کند. این نوع مرغک برای کارهای حساس و قطعات نازک مناسب است، زیرا فشار زیادی به قطعه کار وارد نمیکند و از تاب خوردن یا خرابی آن جلوگیری میکند.
۵. مرغک آلومینیومی (Aluminum Center)
مرغک آلومینیومی بیشتر در کارهای سبک و قطعات نرمتر مانند پلاستیک یا آلومینیوم استفاده میشود. این نوع مرغک معمولاً وزن کمتری دارد و برای کارهای دقیق و سرعت بالا مناسب است.
در کل، انتخاب نوع مرغک بستگی به نوع کار و مشخصات قطعه کار دارد. استفاده صحیح از مرغکها میتواند دقت، کیفیت و ایمنی عملیات تراشکاری را بهبود ببخشد.
انواع مورسهای مرغک
با توجه به انواع مرغک دستگاه تراش، مورسها (Morse Taper) نوعی استاندارد برای اتصال ابزارهای مختلف، از جمله مرغکها به دستگاه تراش است. این استاندارد در دستگاههای تراش و ابزارهای مشابه برای اتصال پایدار و دقیق استفاده میشود. انواع مورسها بر اساس اندازه شمارهگذاری میشوند، از مورس 0 (کوچکترین) تا مورس 7 (بزرگترین). هر شماره بیانگر زاویه و طول مخروطی است که برای اتصال استفاده میشود.
- مورس 0 (MT0):
- کوچکترین اندازه مورس، برای ابزارها و قطعات کوچک و دقیق استفاده میشود.
- بیشتر در دستگاههای کوچک و رومیزی به کار میرود.
- مورس 1 (MT1):
- کمی بزرگتر از مورس 0، برای کاربردهای سبک و دقیق مناسب است.
- معمولاً در دستگاههای تراش کوچک تا متوسط استفاده میشود.
- مورس 2 (MT2):
- یکی از رایجترین اندازهها، مناسب برای دستگاههای تراش متوسط و کاربردهای عمومی.
- در تراشکاریهای نیمهصنعتی و کارگاهی استفاده میشود.
- مورس 3 (MT3):
- بزرگتر از مورس 2 و مناسب برای دستگاههای تراش سنگینتر.
- در کارهای صنعتی و تراشکاری قطعات بزرگتر به کار میرود.
- مورس 4 (MT4):
- برای دستگاههای تراش سنگین و کاربردهای صنعتی استفاده میشود.
- مناسب برای قطعات بزرگ و عملیات سنگین تراشکاری.
- مورس 5 (MT5):
- اندازه بسیار بزرگتر، برای دستگاههای تراش بزرگ و صنعتی.
- در کارخانهها و محیطهای تولیدی بزرگ به کار میرود.
- مورس 6 و 7 (MT6, MT7):
- بسیار نادر و برای کاربردهای بسیار خاص و سنگین استفاده میشوند.
- این مورسها معمولاً در ماشینآلات صنعتی بسیار بزرگ دیده میشوند.
نکات مهم درباره مورسها
- طول عمر: مورسها باید به دقت نگهداری شوند تا از آسیب به دقت و اتصال آنها جلوگیری شود.
- نصب و جداسازی: برای نصب و جداسازی صحیح، ابزارهای مخصوصی مانند پیچهای عقبکش یا کلیدهای مخصوص استفاده میشوند.
- دقت: انتخاب صحیح مورس بر اساس نیاز کاربری میتواند دقت و کارایی عملیات تراشکاری را افزایش دهد.
در کل، انتخاب اندازه مناسب مورس برای هر عملیات تراشکاری از اهمیت بالایی برخوردار است و تأثیر مستقیمی بر کیفیت و دقت کار دارد.
نکات خرید مرغک دستگاه تراش
خرید انواع مرغک دستگاه تراش نیازمند توجه به چند نکته کلیدی است تا بتوانید بهترین گزینه را برای نیازهای خاص خود انتخاب کنید. در زیر به برخی از این نکات اشاره شده است:
۱. نوع مرغک (ثابت یا متحرک)
- مرغک ثابت برای کارهایی که به دقت بالا نیاز دارند و در سرعتهای پایین انجام میشوند مناسب است. این نوع مرغک برای قطعات کوتاه و ضخیم به کار میرود.
- مرغک متحرک برای کارهای سرعت بالا و قطعات بلند مناسب است، زیرا با بلبرینگ داخلی خود از سایش و تولید حرارت جلوگیری میکند.
۲. اندازه و نوع مورس (Morse Taper)
- انتخاب سایز صحیح مورس (مانند MT2، MT3، و غیره) بسیار مهم است. باید مطمئن شوید که مرغک با دستگاه تراش شما سازگار است.
- اندازه مورس باید با اسپندل دستگاه و نیازهای قطعه کار هماهنگ باشد.
۳. جنس و کیفیت ساخت
- مرغکها معمولاً از فولاد سخت شده ساخته میشوند، اما کیفیت فولاد و فرآیند سختکاری آن میتواند متفاوت باشد. مرغکی با کیفیت بالاتر عمر طولانیتر و دقت بهتری ارائه میدهد.
- مرغکهایی با بلبرینگهای با کیفیت میتوانند در طولانی مدت عملکرد بهتری داشته باشند.
۴. نوع بلبرینگ
- در مرغکهای متحرک، نوع و کیفیت بلبرینگ بسیار مهم است. بلبرینگهای با کیفیت بالا باعث کاهش اصطکاک و حرارت در حین کار میشوند و عمر طولانیتری دارند.
- بلبرینگهای آببندی شده در برابر ورود آلودگیها مقاومتر هستند و نیاز به نگهداری کمتری دارند.
۵. دقت و تلرانس
- مرغکهای با دقت بالا برای تراشکاریهای حساس و دقیق مناسب هستند. بررسی تلرانس مرغک و اطمینان از دقت آن در نگهداری قطعه کار اهمیت زیادی دارد.
- هر چه تلرانس مرغک کمتر باشد، دقت تراشکاری بالاتر خواهد بود.
۶. قابلیت تعویض نوک
- برخی مرغکها دارای نوکهای قابل تعویض هستند که امکان تعویض یا تنظیم نوک بدون نیاز به تعویض کامل مرغک را فراهم میکنند. این ویژگی میتواند هزینههای تعمیر و نگهداری را کاهش دهد.
۷. قیمت
- قیمت مرغکها بسته به کیفیت ساخت، نوع بلبرینگ، و دقت آنها متفاوت است. مرغکهای ارزانتر ممکن است کیفیت کمتری داشته باشند، بنابراین باید بین قیمت و کیفیت تعادل برقرار کنید.
۸. برند و اعتبار سازنده
- خرید از برندهای معتبر و تولیدکنندگان با سابقه میتواند تضمینکننده کیفیت و دقت ابزار باشد. مرغکهای با کیفیت معمولاً توسط سازندگان شناخته شده عرضه میشوند.
۹. سازگاری با دستگاه تراش
- اطمینان حاصل کنید که مرغک انتخابی با دستگاه تراش شما کاملاً سازگار است. اندازه مورس، طول مرغک و نوع آن باید به دستگاه شما بخورد.
۱۰. شرایط گارانتی و خدمات پس از فروش
- انتخاب مرغکی که دارای گارانتی و پشتیبانی مناسب باشد، میتواند در صورت بروز مشکل یا خرابی، هزینههای احتمالی را کاهش دهد.
با در نظر گرفتن این نکات، میتوانید مرغکی مناسب با نیازهای خود انتخاب کنید که هم از نظر عملکرد و هم از نظر طول عمر، بازدهی مناسبی داشته باشد.
قیمت مرغک دستگاه تراش
قیمت انواع مرغک دستگاه تراش تحت تأثیر عواملی مانند نوع (ثابت یا متحرک)، اندازه و نوع مورس، جنس و کیفیت مواد، نوع بلبرینگ، دقت و تلرانس، برند و اعتبار سازنده، قابلیت تعویض نوک، کشور سازنده، شرایط گارانتی و خدمات پس از فروش، و همچنین تقاضای بازار و عرضه قرار دارد. مرغکهای با کیفیت بالاتر، دقت بیشتر، بلبرینگهای باکیفیت، و تولید شده توسط برندهای معتبر معمولاً گرانتر هستند. انتخاب صحیح بر اساس نیازهای خاص و توجه به این عوامل میتواند به خریدی هوشمندانه منجر شود.
نتیجه گیری
برای خرید مرغک دستگاه تراش، باید به عواملی همچون نوع (ثابت یا متحرک)، اندازه مورس، جنس و کیفیت ساخت، نوع بلبرینگ، و دقت آن توجه کرد. برند معتبر و قابلیتهایی نظیر تعویض نوک و گارانتی نیز اهمیت دارند. انتخاب درست از میان انواع مرغک دستگاه تراش، تأثیر مستقیمی بر کیفیت و دقت کار دارد. همچنین، عوامل اقتصادی مانند قیمت و شرایط بازار نیز باید در نظر گرفته شوند. با توجه به این نکات، میتوان مرغکی انتخاب کرد که هم از نظر عملکرد و هم از نظر هزینه بهینه باشد.
Reviews
There are no reviews yet.